1. Síðan gengr hón út ok til móts við Gísla ok segir hánum: “Fóstra mín er nú vitlaus orðin, ok vill svíkja þik.”
Gísli mælti: “Ger þú þér gott í hug,1 því at eigi mun mér þat at fjǫrlesti2 verða, at Auðr {blekki mik}«sé raðbani minn»,”3
2. Ok kvað vísu:
27
Segja menn at manne
mjǫ Hlín hafe sínom
fjarþar elgs of folget
{fleyvangs} huge ranga;
en grjótǫlons grátna
grundar «fit» vitom sitja;
hykkat hœlebrekko
hrannlogs at því sanna.4
3. Eptir þetta ferr mærin heim ok segir ekki, hvert hón hefir farit. Eyjólfr hefir þá talit silfrit, en Auðr mælti: “Í engan stað er féit minna eða verra en þú hefir sagt, ok mun þér nú þykkja ek heimilt eiga at gera af, slíkt er mér sýniz.”
4. Eyjólfr tekr því glaðliga, ok bað hana at vísu gera af, slíkt er hón vill. Auðr tekr nú féit, ok lætr koma í einn stóran sjóð; stendr hón síðan upp ok rekr sjóðinn með silfrinu á nasar Eyjólfi, svá at þegar støkkr blóð um hann allan. 5. Ok mælti: “Haf nú þetta fyrir auðtryggi5 þína, ok hvert ógagn id=”a6”>6 með. Engi ván var þér þess, at ek mynda selja bónda minn í hendr illmenni7 þínu. Haf nú þetta, ok með bæði skǫmm ok klæki. Skaltu þat muna, vesall maðr! meðan þú lifr, at kona hefir barit þik, en þú munt ekki at heldr fá, þat er þú vildir.”
6. Þá mælti Eyjólfr: “Hafið hendr á hundinum ok drepi, þó at blauðr8 sé.”
Hávarðr tekr þá til orða: “Þó er fǫr vár helzti ill, þó at vér vinnim eigi þetta níðingsverk;9 ok standi menn upp ok láti hann eigi þessu ná.”
7. Eyjólfr mælti: “Satt er et fornkveðna; án er ills gengis,10 nema heiman hafi.”11
Hávarðr var vinsæll maðr, ok váru margir búnir at veita hánum lið til þessa, en í annan stað at firra Eyjólf óhappi;12 ok verðr hann nú svá búit at hafa,13 ok ferr á brott við þetta. 8. En áðr en Hávarðr gengi út, mælti Auður: “Ekki mun sannligt at halda skuld14 þeiri, er Gísli á at gjalda þér, ok er hér fingrgull, er ek vil at þú hafir.”
“Ekki munda ek þetta þó heimt hafa,” segir Hávarður.
“Ek vil nú þó gjalda,” segir Auðr.
Hón gaf hánum þó raunar gullit fyrir liðveizlu sína. 9. Hávarðr fékk sér hest ok ferr suðr á Strǫnd til Gests Oddleifssonar, ok vill eigi lengr vera með Eyjólfi. 10. Eyjólfr ferr heim í Otradal ok unir illa sinni ferð; enda þótti mǫnnum þessi ferð hin hæðiligsta.
1: Ger þú þér gott í hug, “be of good cheer.” ↩
3: ráðbani, m. “one whose strokes kills another.” ↩
4: Str. 27. Prose word order: Menn segja, at mjó fjarþar elgs fúrvangs Hlín hafe of folget manne sínom ranga huge, en vitom grjótǫlons grundar fit sitja grátna; hykkat hœlebrekko hrannlogs sanna at því.
“It is said that the slender woman makes a false case against her husband, but I know that the woman is sitting there weeping, I do not think that this is true regarding the woman.”
5: auðtryggi, f. “gullibility.” ↩
7: illmenni þínu, “evil man;” about this expression see Arkiv f. nord. filol. XVI, 241 ff. and the literature cited there. ↩
9: níðingsverk, “shameful deed.” ↩
11: án–hafi, a much quoted proverb, (Droplaug. [1847] s. 23, 3; Njála c. 17, 13; Hœnsna-Þóris saga ed. Heusler 8, 30 u.ö.): “All the evil that follows on (on the journey) comes from your own home.” ↩
12: óhappi,”a shameful deed,” that is, to kill a woman, which would have earned him nothing but shame. ↩
13: verðr–hafa, “he has to be content with what he has achieved (he has to let the scolding sit on him). ↩
14: skuld, in S it is explained that Hávarðr had borrowed some goods from Gísli, but this is surely a later addition. 15 Strǫnd = Barðastrǫnd, like c. 22, 7. ↩